Με μοντέλο Ισπανίας αναμένεται να προχωρήσει η κυβέρνηση στην εφαρμογή του σχεδίου εξοικονόμησης ενέργειας αυτό το καλοκαίρι.
Η διαδικασία ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία και η γενικότερη αστάθεια στο ενεργειακό πεδίο δημιουργεί φόβους για μπλακ άουτ τους καλοκαιρινούς μήνες που η θερμοκρασία θα είναι στο «κόκκινο» και η ζήτηση αυξημένη.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η ελληνική εκδοχή του σχεδίου «θερμοστάτης» αναμένεται να πατάει πάνω στα σχέδια που έχουν ήδη ανακοινώσει άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου όπως η Ισπανία και η Ιταλία, με κυρίαρχο μέτρο την ρύθμιση των κλιματιστικών στα δημόσια κτίρια, ώστε ο κλιματισμός στα γραφεία να γίνεται με… μέτρο και με συγκεκριμένες θερμοκρασιακές προδιαγραφές για μείωση της κατανάλωσης.
Το επικρατέστερο σενάριο αναμένεται να προβλέπει και αντίστοιχες συστάσεις στα νοικοκυριά ώστε η θερμοκρασία των κλιματιστικών τους να μην έχει τεράστια διαφορά από την θερμοκρασία περιβάλλοντος, προκειμένου να καταναλώνεται λιγότερη ενέργεια.
Στο ίδιο μήκος κύματος, αναμένεται να δοθούν κίνητρα για την αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών, να γίνουν παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσια κτίρια (π.χ. εγκατάσταση φωτοβολταϊκών κ.α.) και να ενθαρρύνεται η τηλεργασία στο Δημόσιο προκειμένου να μετριαστεί η καθημερινή χρήση των Ι.Χ. αυτοκινήτων.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην συζήτηση που είχε σήμερα στο προεδρικό μέγαρο με την ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου «φωτογράφισε» τα επικείμενα μέτρα, κάνοντας λόγο για «μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας».
«Επειδή όλοι πρέπει να βάζουν πλάτη σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια, θα παρουσιάσουμε και ένα συνολικό σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας. Διότι έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, είτε μιλάμε για τα δημόσια κτίρια είτε μιλάμε για τις ιδιωτικές κατοικίες. Με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας μπορούμε να εξοικονομήσουμε ενέργεια, να γλυτώσουμε χρήματα, να διευκολύνουμε την προσπάθεια της χώρας να μειώσει συνολικά το ενεργειακό της αποτύπωμα. Είναι πολιτικές που μόνο όφελος έχουν και για την εφαρμογή τους η κυβέρνηση θα φροντίσει να παρουσιάσει πολύ σύντομα ένα συγκεκριμένο και συνεκτικό σχέδιο» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Το ισπανικό μοντέλο
Η Ισπανία σκοπεύει να ενθαρρύνει τους δημόσιους υπαλλήλους να εργάζονται από το σπίτι και θα περιορίσει τον κλιματισμό στα δημόσια κτίρια προκειμένου να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας στο πλαίσιο των προσπαθειών που έχουν ζητήσει από τα κράτη μέλη της ΕΕ οι Βρυξέλλες προκειμένου να απεξαρτηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Βάσει ενός «σχεδίου ενεργειακής αποτελεσματικότητας», το οποίο δημοσιεύθηκε σήμερα στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ο θερμοστάτης των κλιματιστικών στα δημόσια κτίρια δεν θα μπορεί να ξεπερνά τους 27 βαθμούς Κελσίου προκειμένου «ο κλιματισμός των γραφείων» να γίνεται «με τη λιγότερη κατανάλωση ενέργειας».
Τον χειμώνα ο θερμοστάτης δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 19 βαθμούς Κελσίου.
Τα μέτρα αυτά θα εφαρμόζονται «όπου είναι εφικτό τεχνικά», διευκρινίζεται στο έγγραφο, τις αδρές γραμμές του οποίου είχε παρουσιάσει την Τρίτη το υπουργικό συμβούλιο.
Το σχέδιο, το οποίο έχει στόχο να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας στην Ισπανία, προβλέπει επίσης μέτρα προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για να πηγαίνουν στη δουλειά τους, αλλά και αύξηση της τηλεργασίας.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα μπορούν «να εργάζονται τρεις ημέρες από το σπίτι τους και δύο ημέρες με φυσική παρουσία», υπογράμμισε η υπουργός Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Χεσούς Μοντέρο, διευκρινίζοντας ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν «άμεσα».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στα μέσα Μαΐου ένα σχέδιο 210 δισεκ. ευρώ το οποίο προέβλεπε την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας προκειμένου να σταματήσουν «το συντομότερο δυνατό» οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών πολλές χώρες μέλη της ΕΕ έχουν ήδη ανακοινώσει μέτρα για τα δημόσια κτίρια.
Το ιταλικό σχέδιο
Στην Ιταλία, σε σχολεία και άλλα δημόσια κτίρια απαγορεύεται από τον Μάιο να ρυθμίζουν τον κλιματισμό τους σε θερμοκρασία χαμηλότερη από 25 βαθμούς Κελσίου.
Οι κανόνες που θα ισχύσουν έως τις 31 Μαρτίου του 2023 προβλέπουν πως η θέρμανση σε δημόσια κτίρια κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν θα επιτρέπεται να υπερβαίνει τους 19 βαθμούς Κελσίου. Δεν είναι ακόμη σαφές πώς θα αστυνομευτεί το μέτρο, αλλά επιθεωρητές από το υπουργείο Εργασίας θα μπορούσαν να αναλάβουν ελέγχους, με όσους παραβιάζουν τα όρια να επιβάλλονται πρόστιμο μεταξύ 500 και 3.000 ευρώ (όπως αναφέρει η Il Messaggero).
Το μέτρο δεν ισχύει για νοσοκομεία, αλλά μπορεί τελικά να επεκταθεί και σε ιδιωτικές κατοικίες.
Σύμφωνα με τον Ιταλό υπουργό Δημόσιας Διοίκησης, η πρωτοβουλία αυτή θα εξοικονομούσε 2-4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Περίπου το 57% του ενεργειακού κόστους ενός κτιρίου δημόσιων γραφείων προέρχεται από τον έλεγχο της θερμοκρασίας.